Wie waren de Maya’s?
In de jungle van Midden-Amerika bevindenzich de ruïnes van de bouwwerken van een bijzonderraadselachtig volk: de Maya’s. Wie waren ze? Waar kwamen ze vandaan? Lieten zeeen boodschap voor ons na, en zo ja, welke? Dit zijn enkele vragen waarontdekkingsreizigers, geleerden en schrijvers zich al meer dan twee eeuwen langmee bezighouden sinds de ruïnes van de beroemdste Mayastad, Palenque,in 1773werden herontdekt.
Vanaf het eerste begin tot een kortebloeiperiode rond 600 tot 800 n. Chr. en tijdens de postklassieke periode diedaarna nog een paar eeuwen duurde, ontstonden kunstwerken die tot debelangrijkste ter wereld worden gerekend. Daarna verdwenen de Maya’s weer net zomysterieus van het toneel als ze waren verschenen. Door een of anderegebeurtenis, waarvan de aard nog steeds onbekend is, stortte hun beschavingineen en verlieten ze hun steden. Een groot deel van het gebied waar ze eenshadden gewoond, de sterren hadden bestudeerd en hun fabelachtige piramidenhadden gebouwd, werd prijsgegeven aan de jungle. Toen de Tolteken, en later deAzteken aan de macht kwamen in de meer noordelijke gebieden rondom het huidigeMexico-Stad, trokken de overgebleven Maya’s zich terug in de zuidelijke heuvelsof naar de vlakten van het noordelijke schiereiland Yucatán. De centrale regio,de locatie waar de Maya’s hun grootste bloeiperiode hadden beleefd, werd vooraltijd verlaten.
De ontdekking van de Nieuwe Wereld, eind 15eeeuw, onthulde voor Europese ogen het bestaan van volken van wie de kunstzinnigeen intellectuele uitdrukkingvormen verrassend anders waren dan die van henzelf.Met name in het uitgestrekte gebied dat nu bestaat uit het zuidelijk deel vanMexico, Belize, Guatemala en delen van Honduras en El Salvador leidde eenmozaïek van verschillende culturen tot het zogenaamde ‘Midden-Amerikaansebeschaving’ of de ‘Beschaving van het oude Mexico’.
Terwijl het de Spaanse veroveraars, door hunzucht naar rijkdom en macht, in die tijd volledig ontbrak aan waardering enrespect voor dit culturele erfgoed, krijgen de pre-Columbiaanse volkentegenwoordig de aandacht die ze verdienen. Archeologen houden zich bezig met dereconstructie van de belangrijkste aspecten van deze verloren beschavingen, dieschriftsystemen, wiskunde en bijzonder geavanceerde rekensystemen haddenontwikkeld en een monumentale architectuur die gekenmerkt werd door majestueuzesteden waar de toppen van de grote trappiramiden bovenuit torenden. Hoeweler na de komst van Hernán Cortez, met 11 schepen, 600 man infanterie, 16paarden en wat artillerie weinig bewaard is gebleven van alle sporen van dezeoude culturen, ontstaat er langzaam een beeld van een volk dat sterk van onsverschilt. In tegenstelling tot ons beschikten de Maya’s maar over weinigpersoonlijke bezittingen, afgezien van die zaken waar ze niet buiten konden. Hunprachtig uitgedoste leiders onderwierpen zichzelf aan vreemde, pijnlijkerituelen om zich van de vruchtbaarheid van het land te verzekeren. Er was sprakevan een maatschappelijke gelaagdheid, waarin leiders en boeren hun plaatskenden. Daarnaast was hun geloof in goden en tijdsrekeningen van groot belangvoor de samenleving. Volgens de tijdrekening van de Maya’s begon het huidigetijdperk op 12 augustus 3114 v. Chr. en zal er op 22 december 2012 een eindkomen aan deze periode. Dan zal de aarde zoals wij die kennen opnieuw wordenvernietigd door catastrofale gebeurtenissen.