Yaxchilán

A   Het Grote Plein 1   Oostelijk akropolis
B   Gebouw 33 2   Westelijk akropolis
C   El Laberinto 3   Zuidelijke groep

Yaxchilán is een ruïnestad gelegen aan derivier Usumacinta  en is herontdekt in 1881. De stad kende een bloeiperiodetijdens de klassieke periode. De stijl van de architectuur lijkt veel op die vanPalenque. Tot de gebruikelijke elementen behoren stenen muren, brede trappen engrote opengewerkte dakkammen, die als ornamenten op de gebouwen zijn geplaatst.Helaas is er door de wind, vocht en vegetatie weinig overgebleven van de fraaiein stucwerk uitgevoerde decoraties waarmee ze ooit bedekt waren. Uitzonderlijkzijn de duidelijke aanwijzingen die zijn gevonden op de vele stéles en andere hiërogliefendat Mayavrouwen een invloedrijke politieke rol hebben gespeeld. De meest bekendedaarvan is Koningin Xok, echtgenote van koning Itzam-Balám (Schild-Jaguar), diehaar man opvolgde en de scepter zwaaide van 742 tot 752. Na haar kwamYaxun-Balám (Vogel-Jaguar). Het is niet duidelijk tot wanneer de geschiedenisvan Yaxchilán gaat, maar de hoogtijdagen begonnen zodra Schild-Jaguar aan demacht kwam en duurde maar tot 810 waar het abrupt eindigde. Omdat Yaxchilánzover in de jungle ligt en daardoor geheel overwoekerd was bij de herontdekkingkreeg het de naam Yaxchilán, wat betekent: "Plaats van de groenesteen".